| सांगली समाचार वृत्त |
मुंबई - दि. ६ फेब्रुवारी २०२५
महाराष्ट्रात 'गुंठेवारी' पद्धत पारंपारिकपणे जमिनीच्या मोजमापासाठी वापरली जात आहे. एक गुंठा म्हणजे १०१.१७ चौरस मीटर किंवा १,०८९ चौरस फूट, आणि एक एकर म्हणजे ४० गुंठे. महाराष्ट्रात सामान्यत: १०० चौरस मीटरला एक गुंठा मानले जाते. हा पद्धत नेहमीच विकासक आणि गृहनिर्माण योजनांमध्ये वापरली जात आहे.
गुंठेवारी विकासाचा अर्थ:
महाराष्ट्रात शेतीसाठी मोठी जमीन खरेदी केली जाते आणि ती लहान भूखंडांमध्ये विभागली जाते. हे भूखंड बहुधा गुंठ्यांच्या पटीत विकले जातात. विक्रेत्याला यासाठी शहरातील जिल्हाधिकाऱ्यांची परवानगी आवश्यक असते. शेतीवरील जमिनीवर घर बांधण्याची परवानगी फक्त जिल्हाधिकाऱ्यांकडे आहे.
गुंठेवारी कायदा:
गुंठेवारी कायदा पारंपारिकपणे जमिनीच्या छोट्या भागांमध्ये शेतीच्या जमिनीचे रूपांतर करण्यास बेकायदेशीर मानतो. मात्र, २०१५ नंतर महाराष्ट्र सरकारने यामध्ये काही शिथिलता आणली आहे. तसेच, नवीन कायद्यानुसार काही बेकायदेशीर बांधकामांना दंड/शुल्क भरून नियमित करण्यात आले आहे.
महत्वाचे मुद्दे:
१. गुंठेवारी मालमत्ता खरेदी करताना बांधकामासाठी मंजुरी न मिळण्याचा धोका असतो. २. सामान्यतः गुंठेवारी भूखंडांमध्ये नागरी सुविधांचा अभाव असतो. ३. या भूखंडांवर बहुमजली इमारती बांधता येत नाहीत, आणि कमाल FSI 0.4 असतो. ४. अशा मालमत्तेवर गृहकर्ज मिळवणे कठीण असू शकते. ५. गुंठेवारी मालमत्तेचे बाजार मूल्य इतर मालमत्तेच्या तुलनेत कमी आहे.
गुंठेवारी मालमत्ता नियमितीकरणाबद्दलचे अद्यतन:
महाविकास आघाडी सरकारने राज्यभरातील लाखो गुंठेवारी बांधकामांचे नियमितीकरण करण्याचा प्रस्ताव मांडला आहे. महाराष्ट्र सरकारने या कायद्यात शिथिलता आणली आहे आणि त्याचा फायदा ५० लाख घरमालकांना होईल.
गुंठेवारी मालमत्तेत गुंतवणूक:
गुंठेवारी मालमत्तेत गुंतवणूक करताना, दीर्घकालीन फायदे आणि गुंतवणूक धोक्याची तपासणी करणे महत्त्वाचे आहे. तज्ञ असा सल्ला देतात की सर्व कागदपत्रांची पडताळणी करा आणि सुरक्षित मालमत्ता निवडा.
निष्कर्ष:
महाराष्ट्रातील गुंठेवारी मालमत्ता गुंतवणूक करण्यासाठी आकर्षक असू शकते, पण त्यात काही धोक्याही आहेत. अशा मालमत्तेत गुंतवणूक करण्यापूर्वी योग्य माहिती मिळवणे आणि सर्वोत्तम पद्धतींचे पालन करणे आवश्यक आहे.
